Bedrijven hebben uiteenlopende redenen om een afvalbeleid te implementeren, variërend van economische motieven tot streven naar duurzaamheid en CO²-neutraliteit. Veel bedrijven zijn zich niet bewust van de kostprijs van hun bedrijfsafval en de waarde van goed gescheiden en zuiver opgehaald afval als grondstof.
Een gericht afvalbeleid is cruciaal voor duurzaamheid, zelfs voor Kmo’s, en kan evolueren van onbewust naar bewust en competent afvalbeheer.
Onbewust en incompetent
Al te dikwijls is de kostprijs voor het afvoeren van het afval je grootste zorg en denk je dat beter scheiden van het afval aan de bron alleen maar de loonkosten verhoogt. Pas bij opmerkingen van de ophaler of bij externe druk (klanten of handhaving) wordt je onbewust gestimuleerd om op een betere en “duurzamere” manier om te springen met de afvalstromen en de hierin verwerkte grondstoffen.
Bewust en incompetent
Volgens een studie van OVAM belanden bij een gemiddeld Vlaams maakbedrijf, meer dan 20% van de grondstoffen in de afvalbak, er is dus zeker en vast ruimte voor verbetering. Het feit dat je je bewust bent dat dit ook voor jouw bedrijf kan gelden is een belangrijke stap, maar je weet nog steeds niet wat dit voor jou kan betekenen. Het is nu zaak om dit zelf verder uit te zoeken of …. je kunt ook een afval audit laten doen.
3 grote oorzaken van afvalstromen
Afval te wijten aan een gebrekkige procesbeheersing. (Bijv. waliteitsbeheersing, retours van klanten, vakkennis en motivatie van de werknemers.
Afval die gemaakt wordt bij het omstellen/ opstarten van een proces.
Afval eigen aan het design van het product of proces, bijvoorbeeld een ronde schijf uit een vierkante plaat snijden. Als de oorzaken in kaart zijn gebracht, kan er naar oplossingen gezocht worden en een adequaat actieplan op maat van het bedrijf opgemaakt worden.
Bewust en competent
Eens je zover bent kunnen we zeggen dat je bewust en competent bent en werkt aan een duurzamere ’future proof’ bedrijfsvisie. Je blijft nog wel afval produceren, die eigen is aan de productieprocessen en of – methodes, maar je houdt dit onder controle. Door alle stromen te monitoren ben jij en je medewerkers bewust van de situatie en kunnen excessen voorkomen worden. Geregelde feedback aan de medewerkers door het de meetresultaten te publiceren op de werkplek, zal hen stimuleren om mee te werken. Belangrijk is ook om voor de belangrijkste afvalstromen blijvend doelstellingen te formuleren en verbeteringstrajecten voor vermindering te bedenken. Naast het streven naar vermindering kan er ook gedacht worden aan hergebruik en dit niet enkel binnen het bedrijf maar ook misschien in samenwerking met andere bedrijven en kennisinstellingen die je hierbij kunnen helpen. Het is mogelijk dat afvalstromen van het ene bedrijf best als grondstof voor een ander bedrijf kunnen ingezet worden. Het blijft een heel dynamisch gebeuren dat op regelmatige tijdstippen moet worden geëvalueerd en aangepast.
Conclusie
Een doordacht afvalbeleid dat op een dynamische manier wordt uitgerold en wat gedragen wordt door al de medewerkers, is zeker geen extra kostenpost voor het bedrijf maar eerder een investering op lange termijn die het voortbestaan van het bedrijf op een belangrijke manier ondersteunt. Het beantwoordt tegelijkertijd aan de verwachtingen van al de stakeholders alsook de samenleving.
Senior Consultants Vlaanderen, Afdeling Limburg
Jean-Pierre Reyniers en Marcel Van de Velde.
Bezoeken: 45
